مقدار فشار روغن موتور دیزل
روغن موتور نه تنها قطعات متحرک مانند پیستونها، یاتاقانها و میللنگ را روانکاری میکند، بلکه با کاهش اصطکاک، جلوگیری از سایش و دفع گرمای اضافی، عمر مفید موتور را افزایش میدهد.
حفظ فشار روغن در محدوده مناسب، معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ psi در حالت دور آرام و ۳۰ تا ۷۰ psi در سرعت عملیاتی، برای عملکرد بهینه و جلوگیری از آسیبهای جدی ضروری است. عواملی مانند ویسکوزیته و کیفیت روغن، دمای موتور، عملکرد پمپ روغن و سوپاپهای تنظیم فشار، و سطح و سلامت روغن میتوانند فشار را تحت تأثیر قرار دهند و کاهش یا افزایش آن نشانهای از مشکلات فنی یا نقص در سیستم روغنکاری است.
درک اهمیت فشار روغن و عوامل تاثیرگذار بر آن، به پیشگیری از خرابیهای پرهزینه، افزایش عمر قطعات و بهینهسازی عملکرد موتور دیزلی کمک میکند و مقدمهای برای بررسی دقیقتر دلایل نوسانات فشار روغن و راهکارهای پیشگیری فراهم میآورد.
دلایل فشار پایین روغن موتور دیزلی
فشار پایین روغن یکی از شایعترین مشکلات در موتورهای دیزلی است و میتواند نشانهای از اختلال در سیستم روغنکاری یا نقص فنی باشد. افت فشار روغن، اگر به موقع بررسی و رفع نشود، میتواند باعث ساییدگی سریع یاتاقانها، پیستونها و میللنگ و کاهش عمر موتور شود. بنابراین شناخت علل فشار پایین و راهکارهای پیشگیری از آن، برای حفظ سلامت موتور مهم است.
علل رایج فشار پایین روغن عبارتند از:
- کم بودن سطح روغن موتور: شایعترین دلیل کاهش فشار روغن، کم بودن سطح روغن است. اگر میزان روغن کمتر از خط مشخص شده روی گیج باشد، پمپ روغن نمیتواند روغن کافی را به مجاری روانکاری برساند و فشار کاهش مییابد.
- آلودگی روغن موتور: وجود مواد خارجی مانند سوخت دیزل، آب یا مایع خنککننده در روغن، باعث کاهش ویسکوزیته و فشار روغن میشود. این آلودگیها معمولا نشاندهنده نشتی در سیستمهای دیگر موتور هستند و میتوانند عملکرد روانکاری را مختل کنند.
- باز بودن سوپاپهای بایپس روغن (Oil Bypass Valves): اگر سوپاپهای بایپس به دلیل رسوبات فلزی یا ذرات آلوده گیر کرده باشند، فشار روغن کاهش مییابد. این وضعیت باعث میشود روغن مسیر خود را بدون رسیدن به اجزای موتور طی کند و روانکاری ناکافی شود.
- انسداد یا مشکل در خطوط و مجاری روغن: هرگونه انسداد یا خرابی در خطوط روغن میتواند باعث ورود هوا به پمپ و ایجاد کاویتاسیون (Cavitation) شود که فشار را کاهش میدهد. همچنین لوله مکش روغن باید به درستی در مخزن قرار گیرد؛ در غیر این صورت هوا به جای روغن وارد پمپ میشود و فشار پایین میآید.
- مشکل در پمپ روغن: ساییدگی بیش از حد چرخدندههای پمپ یا ورود هوا به پمپ میتواند باعث کاهش توانایی پمپ برای ایجاد فشار کافی شود و در نتیجه فشار روغن افت میکند.
- لقی بیش از حد یاتاقانها: اگر فاصله بین یاتاقانها (Clearance) بیشتر از حد استاندارد باشد، روغن نمیتواند فشار مناسب ایجاد کند، که منجر به کاهش روانکاری و افزایش اصطکاک در موتور میشود.
دلایل فشار بالای روغن موتور دیزلی
فشار بیش از حد روغن موتور نیز میتواند خطرناک باشد و باعث آسیب به بخشهای مهم موتور مانند واشرها، کاسهنمدها و فیلتر روغن شود. افزایش غیرطبیعی فشار روغن معمولا نشانهای از انسداد، نقص در پمپ یا ایراد در سیستم تنظیم فشار است و نیازمند بررسی دقیق است.
علل رایج فشار بالای روغن عبارتند از:
- اشکال در پمپ روغن یا سوپاپ تنظیم فشار: اگر پمپ روغن بیش از حد روغن پمپاژ کند یا سوپاپ رهاسازی فشار (Pressure Relief Valve) به دلیل گرفتگی یا خرابی کار نکند، فشار روغن به طور مداوم افزایش مییابد و میتواند به اجزای موتور آسیب برساند .
- فیلترهای روغن مسدود یا مجاری گرفته: با گذشت زمان، فیلترهای روغن و مجاری داخلی ممکن است کثیف یا گرفته شوند، که باعث محدود شدن جریان روغن و افزایش فشار میشود .
- استفاده از روغن با ویسکوزیته بالاتر از حد مجاز: روغن غلیظ یا با گرید اشتباه در دمای پایین به سختی جریان مییابد و باعث افزایش فشار روغن میشود .
- دمای موتور: وقتی موتور سرد است، روغن غلیظتر است و جریان آن محدود میشود، که میتواند باعث افزایش موقت فشار شود. این مسئله معمولا با گرم شدن موتور به حالت عادی بازمیگردد.
جمعبندی
فشار روغن موتور دیزلی، عنصر مهم برای عملکرد سالم و طول عمر موتور محسوب میشود. حفظ فشار در محدوده استاندارد، معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ psi در دور آرام و ۳۰ تا ۷۰ psi در سرعت عملیاتی، تضمین میکند که تمام قطعات متحرک موتور بهدرستی روانکاری شوند و اصطکاک و فرسایش کاهش یابد. نوسانات فشار، چه کاهش و چه افزایش، معمولا نشانه مشکلاتی هستند که در صورت نادیده گرفتن میتوانند به خرابیهای پرهزینه و آسیبهای جدی به یاتاقانها، پیستونها، میللنگ، فیلترها و واشرها منجر شوند .
برای پیشگیری از مشکلات فشار روغن، اقدامات زیر اهمیت دارند:
- استفاده از روغن موتور با گرید مناسب که توسط سازنده توصیه شده است،
- تعویض منظم روغن و فیلترها برای جلوگیری از آلودگی و انسداد مجاری،
- بررسی سلامت و عملکرد پمپ روغن و سوپاپهای تنظیم فشار،
- کنترل سطح روغن و کیفیت آن قبل و بعد از رانندگی،
- توجه به دمای موتور هنگام راهاندازی برای جلوگیری از فشار بالای موقت روغن.
در مجموع، فشار روغن موتور مانند خون در بدن انسان عمل میکند؛ بدون آن، عملکرد موتور دچار اختلال شده و قطعات مهم سریعتر فرسوده میشوند. با مراقبت منظم، بررسی دورهای و استفاده از روغن با کیفیت، میتوان از نوسانات فشار جلوگیری کرده و عملکرد بهینه و طول عمر طولانی موتور دیزلی را تضمین کرد.
سوالات متداول
چرا فشار روغن موتور دیزلی پایین میآید حتی وقتی سطح روغن کافی است؟
فشار پایین روغن همیشه به کم بودن سطح روغن مرتبط نیست. عوامل دیگری مثل آلودگی روغن، گرفتگی خطوط و مجاری روغن، مشکل در پمپ روغن، باز بودن سوپاپهای بایپس، یا لقی بیش از حد یاتاقانها میتوانند باعث کاهش فشار شوند.
آیا فشار بالای روغن موتور همیشه خطرناک است؟
فشار بالای روغن موتور میتواند موقت و طبیعی باشد، بهویژه هنگام راهاندازی موتور سرد، زیرا روغن غلیظتر است. اما فشار بالای مداوم نشاندهنده مشکلاتی مانند انسداد فیلتر یا مجاری روغن، نقص در پمپ روغن یا سوپاپ تنظیم فشار، یا استفاده از روغن غلیظ با ویسکوزیته نامناسب است که در صورت ادامه میتواند به واشرها، کاسهنمدها و فیلتر روغن آسیب برساند.
چه زمانی باید فشار روغن موتور را با گیج یا سنسور بررسی کرد؟
بهتر است قبل از شروع رانندگی و پس از گرم شدن موتور فشار روغن را بررسی کنید.
آیا استفاده از روغن موتور غیر استاندارد میتواند فشار روغن را تغییر دهد؟
بله، استفاده از روغن با ویسکوزیته یا گرید اشتباه میتواند فشار روغن را کاهش یا افزایش دهد. روغن غلیظ جریان روغن را محدود میکند و باعث افزایش فشار میشود، در حالی که روغن خیلی نازک ممکن است فشار کافی ایجاد نکند و روانکاری موتور دچار مشکل شود.
پارسیان دیزل همراه مطمئن شما در تامین دیزل ژنراتور و موتور دیزل